ฟันปลอม คือ ฟันที่ทำขึ้นเพื่อใช้ทดแทนฟันธรรมชาติที่สูญเสียไป โดยมีหน้าที่ช่วยในการบดเคี้ยว ป้องกันการเกิดปัญหาการล้มเอียงของฟันข้างเคียง และการยื่นยาวของฟันคู่สบ ช่วยในเรื่องความสวยงาม และการออกเสียง
ทำไมต้องใส่ฟันปลอม ?
👉 เมื่อเราถอนฟันไปแล้ว จะมีช่องว่างเกิดขึ้น และด้วยธรรมชาติของฟันจะมีการเคลื่อนที่อยู่ตลอดเวลาหากปล่อยไว้นานๆ โดยไม่ใส่ฟันปลอมทดแทนจะทำให้ฟันที่อยู่ข้างเคียงเคลื่อนที่และล้มเอียงไปยังช่องว่างนั้นๆ ทำให้เกิดช่องว่างระหว่างฟัน ฟันห่าง ปัญหาที่ตามมาคือจะเป็นแหล่งสะสมของเศษอาหาร ทำให้เศษอาหารติดฟันได้ง่ายเมื่อรับประทานอาหาร จึงเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพเหงือก และทำให้ฟันผุง่าย เพราะทำความสะอาดได้ไม่ทั่วถึง
👉 นอกจากนี้ยังทำให้เลือดมาเลี้ยงในบริเวณนั้นน้อยลง จะทำให้กระดูกบริเวณนั้นจะค่อยๆละลายไปเรื่อย ๆ การทำการใส่ฟันในอนาคตอาจมีความยากและซับซ้อนมากขึ้น
หลังถอนฟัน รอนานแค่ไหนถึงใส่ฟันปลอมได้
โดยปกติภายหลังถอนฟันไป แผลด้านบนจะหายภายใน 2 สัปดาห์ แต่กระดูกเบ้าฟันด้านใต้จะยังกลวงอยู่ จะต้องรอให้มีการสร้างกระดูกมาทดแทนก่อน ซึ่งใช้เวลาประมาณ 4-6สัปดาห์ จึงจะสมบูรณ์ ดังนั้นระยะเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการใส่ฟันปลอมคือ 1-2 เดือนภายหลังจากถอนฟัน หากทำฟันปลอมเร็วเกินไป อาจทำให้ฟันปลอมหลวม ไม่แนบในภายหลังได้
ยกเว้นในบางกรณีที่ฟันที่ถูกถอนไปเป็นฟันหน้า จะจำเป็นต้องทำฟันปลอมทันทีหลังถอนฟัน เนื่องจากผู้ป่วยจะเสียบุคคลิกภาพและความสวยงาม กรณีนี้จะทำฟันปลอมชั่วคราวให้ผู้ป่วยใส่ทันทีที่ถอนฟัน และอาจจะต้องทำฟันปลอมอีกชุด ภายหลัง 2 เดือนนับจากวันที่ถอนฟันไป
ฟันปลอมมีกี่ชนิด
ฟันปลอมมี 2 ชนิด คือ ฟันปลอมแบบถอดได้ และฟันปลอมแบบติดแน่น
ฟันปลอมแบบถอดได้
ฟันปลอมชนิดนี้ผู้ป่วยจะต้อง ถอดใส่ได้เอง เพื่อนำฟันปลอมมาทำความสะอาด และพักเนื้อเยื่อที่ถูกฟันปลอมวางทับอยู่
การใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ จะมีข้อดีกว่าฟันปลอมติดแน่นในเรื่อง ที่มีราคาถูก และขั้นตอนการทำไม่ยุ่งยาก กรอแต่งเนื้อฟันข้างเคียงแค่เล็กน้อย แต่มีข้อเสียที่ มีฐาน หรือตะขอ เพื่อช่วยยึดฟันปลอมไว้ในปาก ซึ่งมักจะก่อให้เกิดความรำคาญ หรือไม่สวยงามขึ้น
ฟันปลอมถอดได้ แบ่งได้เป็น3ประเภทตามวัสดุที่ใช้ทำฐานฟันปลอม
1. ฟันปลอมฐานอะคริลิคหรือพลาสติก
ข้อดี ราคาถูก มีน้ำหนักเบา ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกสบาย และยังมีความสวยงามมากกว่า เพราะวัสดุมีสีเหมือนเหงือกธรรมชาติ แต่อายุการใช้งานจะสั้นกว่าฐานโลหะ เนื่องจากมี ความแข็งแรงน้อยกว่า นอกจากนี้ยังสามารถหดตัว และดูดซับสีและกลิ่นจากอาหารได้
2. ฟันปลอมฐานโลหะ
ข้อดี มีความแข็งแรงมากกว่า จึงสามารถทำให้บางได้ มีขนาดเล็กกว่า ทำให้รำคาญน้อยกว่า แต่มีน้ำหนักมากกว่า และราคาสูงกว่า ฟันปลอมฐานโลหะอายุการใช้งานอาจนานถึงสิบปีหากดูแลฟันปลอมได้ดี
3.ฟันปลอมฐานยืดหยุ่น Valplast
เป็นฟันปลอมที่มีความสวยงามเนื่องจากไม่ต้องมีตะขอสีเงิน ๆ ให้เห็นเวลาใส่ น้ำหนักเบา มีความยืดหยุ่นสูง ไม่แตกหัก แนะนำทำในกรณีที่ใส่ฟัน1-3ซี่
วิธีการดูแลรักษาฟันปลอมแบบถอดได้
1. การทำความสะอาดฟันปลอมแบบถอดได้เราสามารถทำได้ด้วยวิธีง่าย ๆ คือ ถอดออกหลังรับประทานอาหารและก่อนนอน โดยใช้แปรงสำหรับฟันปลอมหรือแปรงสีฟันขนนุ่ม ร่วมกับการใช้น้ำสบู่หรือน้ำยาล้างจานแล้วล้างออกด้วยน้ำสะอาด หากเป็นไปได้ควรมีภาชนะรองรับขณะทำความสะอาดเพื่อป้องกันฟันปลอมหลุดมือและหล่นเสียหายได้
** ไม่แนะนำใช้แปรงสีฟันขนแข็งและยาสีฟันทำความสะอาดฟันปลอม เพราะจะทำให้ฟันปลอมสึกง่ายหรือเป็นรอยขูดขีดได้**
2. สามารถใช้เม็ดฟู่ทำความสะอาดฟันปลอมเพื่อฆ่าเชื้อโรคได้ สัปดาห์ละ 1 ครั้ง
3. ควรถอดฟันออกมาแช่น้ำก่อนนอนทุกครั้ง เพื่อให้เนื้อเยื่อในช่องปากได้พักจากการกดทับ และห้ามปล่อยให้ฟันปลอมแห้งนานๆ ฟันปลอมต้องอยู่ปาก หรือในกล่องแช่น้ำ หากปล่อยฟันปลอมทิ้งไว้แห้งนานๆ ฟันปลอมจะเสียรูป บิดเบี้ยว ทำให้ใส่ได้ไม่พอดี และกดเจ็บเหงือกได้
4. หลีกเลี่ยงอาหารแข็งและเหนียว เพราะอาจทำให้ฟันปลอมแตกชำรุด และหลุดได้ขณะเคี้ยวอาหาร
5. สำหรับผู้ที่ใส่ฟันปลอมบางส่วนที่ยังมีฟันธรรมชาติเหลืออยู่นั้นก็ควรหมั่นทำความสะอาดช่องปากด้วยตนเองอย่างสม่ำเสมอด้วยการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ร่วมกับการใช้ไหมขัดฟันทำความสะอาดซอกฟันเพื่อลดการสูญเสียฟันเพิ่มขึ้น และพบทันตแพทย์ทุกๆ 6 เดือน เพื่อคงสภาพฟัน ให้มีรอยยิ้มสวยงาม และบดเคี้ยวอาหารได้ดีตลอดไป